Teki Dworzaczka (fragment)
Łaszczyńscy h. Wierzbna
Łaszczyńscy h. Wierzbna z Łaszczyna w p. kośc. Jan Czerniński z Czerniny, ziemianin wielkopolski 1387 r., posiadał w r. 1403 Rydzynę a w r. 1404 Łaszczyn, w r. 1410 obok Rydzyny dzierżył też Dąbiecz, Robczysko, Kłodę i Pawłowice. Po nim poszli niewątpliwie Wierzbnowie: Rydzyńscy, Pawłowscy i Łaszczyńscy. Ponieważ jednak poprzez wiek XV i początek XVI dziedziczących w Łaszczynie nie mogę powiązać w zwarte całości genealogiczne, a dziedziczyli tam przedstawiciele kilku (co najmniej dwóch) rodzin, wyliczę ich w artykule poświęconym Ł-im różnym.
Michał i Łukasz, bracia rodzeni z Łaszczyna, otrzymali w r. 1493 od Piotra Iłowieckiego, chorążego poznańskiego, zapis długu 25 zł węg. (P. 22 k. 103v). Żoną tego Michała była Małgorzata Barklińska cz. Kotowiecka, córka Andrzeja Barklińskiego, która w r. 1495 czwartą część wsi Żegrowo p. kośc. dała swej siostrze Annie, żonie Tomasza Rąckiego w zamian za czwartą część Barklina w p. kośc. i za dopłatę 60 grz., obie zaś te siostry, między sobą niedzielne, połowę Barklina sprzedały jednocześnie Marcinowi Kotowieckiemu „Szwabowi” w zamian za połowę wsi Kotusz w p. kośc. i dopłaciły mu 108 grz. (P. 1383 k. 76, 76v; Kośc. 230 k. 79v). Potem w latach 1499-1505 Jan Kokorzyński składał wobec Kotowieckiego poręczenie za te siostry, iż sprzedaną połowę Barklina uwolnią od zobowiązań (Kośc. 231 k. 3; 232 k. 15). Ręczył też w r. 1505 wobec Rąckiego za Małgorzatę, iż ona uwolni czwartą część Żegrowa (Kośc. 232 k. 13v). Michał Ł. występował w r. 1507 jako stryj Doroty, wdowy po Jakubie Zgirzy ze Zgirzyc, a żonie Wojciecha Grabionowskiego z Puczołowa (P. 1390 k. 132). Żona Michała, Małgorzata nie żyła już w r. 1510 (P. 786 s. 201, 863, k. 308v). Michał był w r. 1522 burgrabią grodzkim wschowskim (Ws. 1 l. 142). Synowie jego, Maciej, Marcin i Mikołaj, córki: Anna, Katarzyna, Jadwiga i Zofia. Spośród nich, Maciej, dziedzic w Kotuszu, zobowiązał się w r. 1505 braciom swym, Marcinowi i Mikołajowi zrezygnować należną im z działów część w tej wsi (Kośc. 24 k. 9). W r. 1510 wraz z bratem Mikołajem (Marcin już chyba nie żył) i siostrami połowę Kotusza, spadłą po zmarłej matce Małgorzacie, sprzedał za 300 grz. Mikołajowi Szczytnickiemu (P. 786 s. 201, 863 k. 308v). Od Krzysztofa Kokorzyńskiego w r. 1524 uzyskał zapis 10 grz. długu (Kośc. 26 k. 396v). Od Macieja Gorzyńskiego, dziedzica w Białym Jeziorze, nabył w r. 1527 wyderkafem za 20 grz. dwa łany osiadłe w Skoraczewie w p. kośc. (Kośc. 354 k. 128v). Odziedziczone po bezdzietnie zmarłym bracie Mikołaju części we wsiach Żabno, Krajkowo i Przewóz w p. kośc. sprzedał w r. 1534 za 300 grz. swej owdowiałej bratowej (P. 1393 k. 654). Sumę 40 grz. wraz z rocznym czynszem 2 grz., zapisaną sobie wyderkafem na częściach Grabianowa w p. kośc. przez Mikołaja Grabianowskiego, dał w r. 1540 swemu bratankowi (wnukowi?) Wojciechowi Trzcieńskiemu (P. 1394 k. 377v). Pozywał w r. 1547 Katarzyne, żonę Jana Czesławskiego (P. 886 k. 235). Małgorzata Grabionowska, córka Mikołaja a żona tego Macieja Ł-go, skwitowała w r. 1549 męża z 50 grz. swego posagu, oprawionego na sołectwie w Pełczynie p. kośc. (P. 888 k. 243v). Dostała w r. 1550 zapis długu od Krzysztofa Kokorzyńskiego (Kośc. 235 k. 373). Maciej żył jeszcze w r. 1551 (Kośc. 235 k. 397v). Małgorzata w r. 1558, będąc już wdową, kwitowała tego Kokorzyńskiego z 30 grz. (Kośc. 238 k. 1). Widocznie osiadła już wtedy w mieście i jęła się handlu czy rzemiosła, bowiem w r. 1575 widzimy „szl. i sław.” Małgorzatę Ł-ą cz. Grabionowską, wdowę po Macieju Ł-im, kwitującą z zapisu „sława”. Annę Kołowczewą, wdowę po „sław.” Andrzeju Kemblanie, mieszczaninie śmigielskim (Kośc. 255 k. 122). Nie znam prócz powyższego Macieja Ł-go innego tegoż imienia żyjącego w XVI wieku. A tu Jan Ł., syn Stanisława, notoryczny członek rodu Wierzbnów, o którym będę mówił niżej, zwał się w r. 1591 bratankiem (nepos) i spadkobiercą zmarłego Macieja (P. 955 k. 1001v). Mówiłem już o Mikołaju, synu Michała, a bracie Macieja. Od Anny, córki zmarłego Macieja Krajkowskiego, a żony Piotra Mrowińskiego, w r. 1531 kupił za 300 grz. jej część po rodzicach w Żabnie, Krajkowie i Przewozie (P. 1393 k. 438). Nie żył już 13 VII 1534, kiedy jego żona, Małgorzata Żabieńska, od swego przyszłego męża, Wojciecha Raczkowskiego, uzyskała oprawę 350 grz. posagu (P. 1393 k. 662). Jednocześnie wszystkie części w Żabnie, Krajkowie i Przewozie, które należały do jej pierwszego męża, a które ona nabyła od szwagra, Macieja Ł-go, sprzedała za 1.000 grz. temu Raczkowskiemu (ib.).
Jan Ł., mąż Doroty Szczurskiej, córki Stanisława, wdowy 1-o v. po Wojciechu Miłaczewskim cz. Chwalęckim, która w r. 1538 swe dziedziczne części w Szczurach dała jemu (I. i D. Z. Kal. 6 k. 327). Od Agnieszki z Bartoszewskich Szczurskiej w r. 1542 nabył wyderkafem za 60 grz. połowę jej części w Szczurach oraz całą część we wsi Szyjakowo p. kal. (ib. k. 361), jak również za 16 grz. od Wacława Szczurskiego dwa łany w Szczurach (ib. k. 361v). Żonie dał w r. 1546 dożywocie na swych wszystkich dobrach (ib. k. 408). Tę żonę pozywała w r. 1547 Zofia z Szczurskich Będzieska o zagarnięcie jej ról w Szczurach (ib. 6 k. 318). Jan winien był w r. 1551 płacić winę, bo nie stanął z pozwu siostry swej żony, Róży Szczurskiej, żony „sław.” Jana Trzpiołka z miasta Strykowa, która żądała wydzielenia jej części w Szczurach, kupionych od ich rodzonego stryja zmarłego Mikołaja Szczurskiego „Plebanka” (I. Kal. 13 s. 714, 802). Dorota wtedy może już nie żyła, a z całą pewnością była bezdzietna, bowiem ta jej siostra Trzpiołkowa, której mąż był już teraz mieszczaninem w Uniejowie, występowała w r. 1555 jako jej współspadkobierczyni (I. i D. Z. Kal. 6 l. 461). Drugą żoną Jana Ł-go była Synocha Gorecka, córka Stanisława, która w r. 1554 łan pusty we wsi Żabie Górki w p. kośc. sprzedała za 30 grz. Janowi i Annie rodzeństwu Siekierzeckim (P. 1396 k. 242v). Od Zofii Szczurskiej, żony Jana Będzieskiego, współspadkobierczyni swej zmarłej pierwszej żony, i od jej synów, Wacława i Sebastiana Będzieskich, w r. 1556 kupił za 800 zł części w Szczurach, które Dorota kupiła była od swego pierwszego męża, oraz te części, które Wacław i Sebastian Będziescy nabyli od swej ciotki Trzpiołkowej, jak wreszcie i te, które spadły dziedzictwem po Piotrze Szczurskim, bracie rodzonym powyższych sióstr (P. 1396 k. 407). Ze swą drugą żoną w r. 1557 spisywał wzajemne dożywocie (I. i D. Z. kal. 6 k. 479v). T.r. od Dobrogosta Potworowskiego, podsędka ziemskiego kaliskiego, kupił za 200 grz. części w Szczurach (ib. k. 488). Od Jana, Stanisława, Piotra, Macieja, Andrzeja i Marcina, braci Miłaczewskich, w r. 1561 kupił za 200 grz. łan „południewski” w Szczurach wraz z siedliskiem, łąką oraz częścią trawnika, odziedziczony przez ich zmarłego ojca Jakuba po Wojciechu Miłaczewskim, pierwszym mężu pierwszej żony Jana Ł-go (ib. k. 542, 562; I. Kal. 27 s. 303). Żył jeszcze w r. 1565 (I. i D. Z. Kal. 6 k. 562). Synocha występowała już jako wdowa w r. 1570 (I. Kal. 36 s. 86), a nie żyła już 1580 r. (P. 934 k. 206v). Synowie Jana: Jan, o którym niżej, Marcin i Stanisław. Marcin i Stanisław ugodzili się ze starszym bratem i w r. 1574 dali mu zobowiązanie, iż swoje części w Szczurach, wsi dotąd nie podzielonej, sprzedadzą mu za łączną sumę 1.400 zł, Jan zaś zapisze każdemu z nich po 700 zł długu (I. Kal. 42 s. 468). O Marcinie nic więcej już nie wiem. Stanisław od brata Jana dostał w r. 1581 trzy części niwy w Szczurach w miejscu zw. Bialina, koło granic Młynowa (R. Kal. 5 k. 184v). Udział swój w zapisach danych rodzicom scedował w r. 1582 bratu Janowi (I. Kal. 48 s. 629), zapewne realizując dopiero teraz, przynajmniej pod względem formalnym, zobowiązanie z r. 1574. Nie żył już w r. 1591 (P. 955 k. 1001v).
Jan, syn Jana i Goreckiej, dziedzic w Szczurach, na połowie swoich tam części oprawił w r. 1574 posag 650 zł żonie swej Katarzynie Turskiej, córce Macieja (R. Kal. 4 k. 153v). Widzieliśmy już, że części w tej wsi poskupował od swych braci. Występował w r. 1591 jako spadkobierca stryja Macieja (P. 955 k. 1001v). Umarł między r. 1596 a 1600 (I. Kal. 63 k. 271; R. Kal. 7 k. 281). Owdowiała Katarzyna Turska w r. 1602 skasowała swą oprawę i dożywocie, zaś od syna Stanisława uzyskała zapis 40 zł pensji rocznej (I. Kal. 68 s. 1698). Oprócz tego syna były córki, Anna, w r. 1601 żona Baltazara Kobelińskiego, zmarłego między r. 1618 a 1624, sama zmarła w Kotarbach 24 XII 1645 r., i Małgorzata, która w r. 1609 wyszła za Jana Jedleckiego.
Stanisław, syn Jana i Turskiej, oskarżony w r. 1601 o zadanie ran przez Piotra Kęszyckiego (Rel. Kal. 1 k. 237v). Żeniąc się z Zofią Cielecką, córką Jana, dziedzica Bachorzewa, jeszcze przed ślubem, 16 XII 1602 r., zobowiązał się oprawić jej 1.800 zł posagu (I. Kal. 68 s. 1700). Janowi Jedleckiemu, mającemu poślubić siostrę Małgorzatę, zapisał w r. 1609 w posagu za nią sumę 700 zł (I. Kal. 75 s. 154). Z żoną spisał wzajemne dożywocie i dał oprawę wspomnianego posagu w r. 1603 (R. Kal. 7 k. 551v). Od Marcina Szczypierskiego w r. 1611 kupił za 5.100 zł części w Boczkowie i Szczypiernie p. kal. (R. Kal. 8 k. 37) i zaraz potem na połowie owych części oprawił żonie 2.300 zł posagu (ib. k. 38v). Swe części w Szczurach t.r. sprzedał za 2.700 zł Janowi Pacynowskiemu (ib. k. 477v). Części Szczypierna i Boczkowa odprzedał w r. 1614 za 2.300 zł z powrotem Marcinowi Szczypierskiemu i ponowił żonie oprawę posagu 2.300 zł (R. Kal. 8 k. 372v), na tych bowiem dobrach musiał tę oprawę skasować. Od Stanisława Pruszaka Bieniewskiego trzymał wespół z żoną zastawem w r. 1616 za sumę 7.000 zł wsie Siedmidrogowo i Półkpie w p. kośc. (P. 996 k. 644v; I. Kal. 82 s. 1395). Po jego śmierci Zofia poszła 2-o v. za Macieja Kowalskiego, a w r. 1629 będąc już wdową i po tym drugim mężu wraz ze swym synem Andrzejem Ł-im zawierała we wsi Chotunia w p. pyzdr. kontrakt z Wojciechem Łojewskim (Py. 143 k. 245v). Żyła jeszcze w r. 1639, kiedy kwitowała Jerzego Chełkowskiego z 1.000 zł (Py. 148 s. 260). Syn Stanisława i Cieleckiej, Andrzej. Z córek, Jadwiga, ur. w Boczkowie, ochrzcz. 6 I 1612 r., była w latach 1631-1648 żoną Mikołaja Chełkowskiego, wdowa 1653 r., umarła po r. 1662. Anna, w latach 1643-1650 żona Łukasza Gablińskiego.
Andrzej, syn Stanisława i Cieleckiej, mąż Zofii z Radomicka Daleszyńskiej, otrzymał w r. 1630 od jej brata Jana Daleszyńskiego zapis długu 3.000 zł, stanowiącego jej posag i wyprawę (P. 1023 k. 692). Oboje wwiązani w r. 1634 do wsi Stęgosze p. pyzdr., zastawionej im przez Stanisława i Jana braci Grabskich (Py. 146 s. 169). W r. 1635 nabyli wyderkafem za 6.000 zł od Andrzeja Rozdrażewskiego wieś Chociczę w p. kośc. (P. 1418 k. 356). Drugą żoną Andrzeja, zaślubioną w r. 1641, była Marianna Zadorska, córka Wacława, której przed ślubem oprawił sumę posagową 2.000 zł (Ws. 207 k. 147). Od Łukasza Kęszyckiego i żony jego Katarzyny Droszewskiej w r. 1643 kupił za 10.200 zł części Będzieszyna i Szczur oraz pustki Jarymie w p. kal. (P. 1421 k. 157). Kwitowali go w r. 1652 z 1.400 zł małżonkowie Czelusińscy (I. Kal. 118 s. 829). Nie żył już w r. 1661, a owdowiała Marianna t.r. swoje oprawne części w Będzieszynie zastawiła za 1.000 zł małżonkom Karskim (ib. 125 s. 26). W r. 1665 była już 2-o v. żoną Wacława Molińskiego (ib. 126 s. 607), a żyła jeszcze w r. 1669 (ib. 129 s. 1192) i mieszkała, jak się zdaje, w Więckowicach. Być może, że żyła i w r. 1670 (P. 1869 k. 46v). Miał Andrzej z pierwszego małżeństwa synów, Jana i Wojciecha oraz córkę Dorotę, w r. 1674 żonę Stanisława z Graboszewa Tomickiego, wdowę w r. 1686, 2-o v. żonę Jana Jaworskiego, wdowę znów w r. 1714, zmarła po r. 1715. Z Zadorskiej rodzili się synowie: Stanisław, Krzysztof i Wacław, oraz córka Zofia. Tej Zofii ciotka jej matki, Zofia z Laskownickich Szołdrska, cześnikowa kaliska, testamentem spisywanym w r. 1662 legowała sumę 3.000 zł (P. 188 k. 505). Zaślubiła 29 IV 1669 r. w Niepruszewie Jana Przybyszewskiego z Kurnatowic. Mieszkała wtedy w Więckowicach. Jeszcze t.r. Przybyszewski umarł, a Zofia w r. 1670, 12 V była narzeczoną Stanisława Śrzemskiego. Do tego małżeństwa jednak nie doszło i poślubiła 2-o v. tegoż jeszcze roku Stanisława Boboleckiego. Oboje żyli jeszcze w r. 1868, ona już nie żyła 1699 r.
I. Jan, syn Andrzeja i Daleszyńskiej, ochrzcz. 20 IV 1639 r. (LB Stary Gostyń), ożenił się 20 II 1667 r. z Anną Kowalską, córką Wawrzyńca (LC Chojnica; P. 1109 III k. 7). Oboje małżonkowie już nie żyli w r. 1684 (P. 1107 I k. 7). Z córek ich, Anna, ur. w Kruszynie, ochrzcz. 14 VI 1668 r. (LB Chojnica). Ludwika cz. Ludwina, w r. 1684 żona Krzysztofa Skarszewskiego, umarła po r. 1718.
Łaszczyńscy h. Wierzbna
II. Wojciech, syn Andrzeja i Daleszyńskiej, w r. 1661 zapisał dług 178 zł Andrzejowi Mierzewskiemu (I. Kal. 125 s. 1295). Spisywał w r. 1662 wzajemne dożywocie z żoną Katarzyną Baranowską, wdową 1-o v. po Mikołaju ze Skoków Roznowskim (P. 1072 V k. 851v; Py. 153 s. 167). Wespół z braćmi swymi młodszymi i Ludwiną, córką zmarłego brata Jana a żoną Krzysztofa Skarszewskiego, odziedziczone po ojcu, połowę Będzieszyna i części Szczur sprzedali w r. 1686 za 10.000 zł Zygmuntowi z Zaborowa Bąkowskiemu (I. Kal 143 s. 259). Wojciech umarł w r. 1698 i pochowany był u Reformatów w Miejskiej Górce (Nekr. Reform. w M. Górce, wymieniony tu bez imienia, ale tylko do niego z żyjących współcześnie notatka ta może się odnosić). Jego syn Krzysztof.
Krzysztof, syn Wojciecha i Baranowskiej, kupił w r. 1699 od Michała z Łagowca Sczanieckiego za 37.000 zł Witkowice w p. pozn. Był już wtedy mężem Anny Damęckiej, córki Łukasza i Anny Granowskiej (P. 1136 II k. 34, 34v, 1210 II k. 37). Jako dziedzic Witkowic zawierał w r. 1709 kompromis z sąsiadem Wojciechem Gronowskim, cześnikiem dobrzyńskim, dziedzicem Bytynia (P. 1144 k. 367v), z którym zatargi mimo to trwały nadal i w r. 1712 (P. 284 k. 158v). Sprzedał w r. 1714 Witkowice za sumę 45.000 zł Michałowi Turobojskiemu (P. 1148 III k. 45) i dopiero potem, w r. 1715 został wraz z synem Michałem skwitowany przez Gronowskiego (P. 1149 I k. 9). Anna Damęcka, już będąc wdową, w r. 1727 skwitowała Bogusława Dziembowskiego (P. 1210 II k. 37). Żyła jeszcze w r. 1728 (P. 1219 k. 39v). Syn Michał, córka Zofia, w latach 1729-1769 żona Adama Koczorowskiego, umarła w Masłowie koło Śremu 4 X 1779 r. Michał, w r. 1712 towarzysz chorągwi pancernej kasztelana krakowskiego i hetmana wielkiego koronnego (P. 284 k. 158v). Żył jeszcze w r. 1715 (P. 1149 I. k. 9).
III. Stanisław, syn Andrzeja i Zadorskiej, z testamentu ciotki swej matki, Szołdrskiej, cześnikowej kaliskiej, z r. 1662 otrzymał legat 200 zł (P. 188 k. 505). Skwitowany w r. 1674 przez siostrę Tomicką z 2.000 zł posagu z dóbr rodzicielskich (G. 85 k. 116v). W r. 1681 mąż Anny Węgierskiej (I. Kal. 140 k. 222), wspólnie z nią robował w r. 1690 skrypt Annie z Węgierskich Molskiej (ib. 146 s. 233). Wydzierżawił w r. 1697 od Stanisława Skrzyńskiego, kasztelanica brzezińskiego, wieś Osiek, a skwitował się z nim z tego kontraktu w r. 1700 (ib. 154 s. 188). Od Michała z Dzwonowa Rogalińskiego, wedle zobowiązania z r. 1703, kupił w r. 1709 za 35.000 zł wsie Kęszyce i Latowice oraz pustki Kęszyczki p. kal. (ib. 157 s. 30). Chyba ten sam Stanisław miał w r. 1713 za żonę (a więc drugą?) Mariannę Konopnicką, córkę Stanisława i Anny Rososkiej (Z. T. P. 39 k. 1984), która w r. 1715 mianowała plenipotenta (I. Kal. 159 s. 13). Jej mąż żył jeszcze wtedy, a Stanisław, dziedzic Kęszyc i Latowic, bezdzietny, nie żył już w r. 1715. Jeśli więc Stanisław mąż Węgierskiej i Stanisław mąż Konopnickiej, to jedna i ta sama osoba, umarł w r. 1715.
IV. Krzysztof, syn Andrzeja i Zadorskiej, roborował w r. 1682 skrypt Stanisławowi Boboleckiemu (P. 1105 VII k. 12). Jego pierwszą żoną była Aleksandra Szczurska (Kośc. 310 s. 266), drugą w r. 1686 Anna Gliszczyńska, córka Szymona i Zofii Drzewieckiej (P. 1112 XII k. 38), która w r. 1688 kwitowała matkę swą i braci, Jana i Stanisława Gliszczyńskich, z 5.000 złp z dóbr macierzystych i ojczystych (P. 1115 VI k. 9v), a mąż oprawił jej t.r. sumę tę jako posag (P. 1116 IX k. 12). Trzeciej swej żonie, Zofii Sczanieckiej, córce Andrzeja i Anny Chełmskiej, w r. 1698 zabezpieczył na poczet posagu 6.000 zł (P. 1134 II k. 99). Skwitowany w r. 1709 z 1.000 zł przez Stanisława Glińskiego, męża swej córki Konstancji, urodzonej z pierwszej żony (Kośc. 310 s. 266). Mieszkał w latach 1718-1724 w Kruszewie koło Czarnkowa (LB Czarnków). Zięć Tarnowski w r. 1719 skwitował go z sumy 2.000 zł na poczet posagu swej żony Aleksandry (P. 1166 k. 54). Współspadkobierca brata Stanisława, swoją część w odziedziczonych po nim Kęszycach i Latowicach dał w r. 1723 swemu synowi z pierwszej żony, Michałowi (P. 1191 k. 71v). T.r. skwitowany z sumy 1.000 zł przez zięcia Mieszkowskiego, którą to sumę zapisał mu był w r. 1721 (P. 1194 k. 4v). Umarł w Kruszewie w r. 1724, będąc już chorym spisywał 24 III testament, a 29 VI, już po jego śmierci, testament ów został oblatowany. Pochowany w Szamotułach u Reformatów (Kośc. 159 k. 113v). Zofia z Sczanieckich nie żyła już w r. 1730 (P. 122 k. 111). Z pierwszej żony był syn Michał, o którym niżej, i córka Konstancja, wydana przed r. 1710 za Stanisława Glińskiego. Z drugiego małżeństwa pochodziła córka Aleksandra, która w r. 1701 występowała obok ojca jako chrzestna (LB Ceradz), wyszła 1-o v. przed r. 1720 za Aleksandra Targowskiego, 2-o v. w r. 1721 zaślubiła Franciszka Mieszkowskiego, umarła w r. 1753, pochowana 22 V w Poznaniu u Reformatów. Z trzeciego małżeństwa był syn Jan i córki. Z nich, Barbara, chrzestna w r. 1703 (LB Ceradz), wyszła w Mórce 13 IX 1728 r. za Jakuba Białoskórskiego, umarła między r. 1762 a 1776. Anna, niezamężna w latach 1710-1724 (LB Ceradz), wyszła przed r. 1730 za Franciszka Czyżewskiego, była wdową w latach 1750-1767. Córka Krzysztofa, nie wiem tylko z której żony, była też z pewnością panna Zofia „z Kruszewa”, występująca jako chrzestna 3 VIII 1723 r. (LB Czarnków). Jan w r. 1708 otrzymał wespół z siostrami, Barbarą i Anną, zapis od ciotki Anny Chełmskiej, wdowy po Andrzeju Sczanieckim. Bezpotomny, nie żył już w r. 1730 (P. 122 k. 111).
Michał (Michał Andrzej), syn Krzysztofa i Szczurskiej, od stryja Wacława w r. 1715 kupił za 3.000 zł części spadkowe po jego bracie a swoim stryju Stanisławie w Kęszycach i Latowicach (I. Kal. 159 k. 264). Podwojewodzi inowrocławski, na połowie Kęszyc i Latowic w r. 1717 oprawił żonie swej Eleonorze Sabinie Bojanowskiej, córce Wacława Achacego i Anny Marii Posadowskiej, posag 20.000 zł i spisał z nią wzajemne dożywocie (I. Kal. 160 k. 203, 203v). Od Agnieszki Karnkowskiej, wdowy 1-o v. po Władysławie Skarbku, kasztelanie konarsko-łęczyckim, kupił w r. 1721 za 36.000 zł połowę Chwaliszewa w p. kal. (I. Kal. 163 s. 336). Jedyny spadkobierca stryja Stanisława (Jak już wiemy, dobra po nim w części nabył od ojca, w części kupił od stryja Wacława), Kęszyce i Latowice oraz pustki: Kęszyczki, Mikorzyn, Siedliska, Lulik, Dzięgietka w p. kal. w r. 1723 sprzedał za 49.400 zł Maciejowi Radońskiemu, starościcowi inowłodzkiemu (ib. s. 297). Dziedzic Chwaliszewa, drugiej swej żonie Konstancji Koszutskiej, córce Adama, pisarza ziemskiego poznańskiego, i Teresy z Koszutskich, oprawił w r. 1728 posag 15.000 (P. 121 k. 43v). Skwitowany w r. 1729 z 900 zł przez szwagra Czyżewskiego (I. Kal. 165 s. 285). Chwaliszewo sprzedał w r. 1733 za 60.000 zł bratu swej żony, Pawłowi Koszutskiemu (ib. k. 299), zaś t.r. od tego Pawła i innych braci żony, Piotra, Franciszka, Stanisława, Ludwika i nieletniego Ambrożego, kupił za 150.000 zł wsie: Pigłowice, Wyszaków, Biernatki, pustki Sulęcino i Borowo oraz grunt położony już za Wartą na terenie Gogolewa, zwany Wieczerza w p. pyzdr. (P. 1238 k. 301). W r. 1735 był zastawnym posesorem Żernik, Wyganek i Wymysłowa w p. kal., niekiedy nazywany dziedzicem owych dóbr (ib. 171/173 s. 126, 329). Żenił się trzeci raz 3 II 1738 r. z Katarzyną Nossowiczówną, córka Aleksandra i Ludwiki Duninówny, wdową 1-o v. po Franciszku Drzewieckim (LC Mądre; P. 1292 k. 132). Wespół z synami w r. 1746 oblatował rejestr ruchomości po swej trzeciej żonie, niewątpliwie wtedy właśnie zmarłej (P. 1297 k. 8). Sam umarł w Pigłowicach 24 IX t.r., pochowany w Poznaniu u Reformatów (LM Mądre). Z Nossowiczówną potomstwa nie miał. Z pierwszego małżeństwa z Bojanowską byli synowie, Wacław i Karol oraz córki, Eleonora i Konstancja Karolina. Eleonora, ur. ok. r. 1720, wychowana wśród luteran, a więc w rodzinie matki, przyjęła katolicyzm w r. 1746 (LB Mądre). Wyszła przed r. 1751 za Kazimierza Świerczewskiego, była wdową w r. 1762, umarła między r. 1776 a 1789. Konstancja Karolina, niezamężna, miała w r. 1772 posag 5.000 zł zabezpieczony na Żernikach (I. Kal. 209/213 k. 40). Mianowała w r. 1773 plenipotentem Joachima Aleksandra Bojanowskiego, starościca gnieźnieńskiego (Ws. 96 k. 14). Z drugiego małżeństwa pochodził syn Ignacy i córka Elżbieta, ur. ok. r. 1729, wydana w Mądrem 25 VII 1746 r. za Ignacego Wierusz Walknowskiego, zmarłego po r. 1772. Poszła 2-a v. w Marzeninie 8 XI 1777 r. za Konstantego Bronikowskiego, umarła w Krzyżankach 10 VII 1792 r., w wieku lat 63, pochowana 11 VII u Reformatów w Górce (Nekr. Reform. w M. Górce). Z drugiego małżeństwa rodziła się też córeczka, nienazwana z imienia, zmarła 15 III 1736 r. (LM Nowemiasto). Czy nie był synem Michała także i Kazimierz, zmarły 7 XII 1745 r. w Środzie, pochowany w Poznaniu u reformatów? (LM Mądre; Nekr. Reform. Pozn.).
1. Wacław, syn Michała i Bojanowskiej, ożenił się z Anielą Walknowską, córka Jana Józefa, kasztelanica wieluńskiego, i Krystyny Molskiej, i oprawił jej w r. 1745 posag 13.581 zł (I. Kal. 181/184 k. 37v). Aniela i jej bracia, Antoni, Aleksy i Ignacy sprzedali w r. 1745 kardynałowie Lipskiemu za 100.000 zł odziedziczone po matce wsie Rychnów i Bogucicie w p. kal. (ib. k. 377v). Wacław, skwitowany przez Ignacego Walknowskiego, brata swej żony i męża swej siostry (P. 1293 k. 168v). Współdziedzic obok braci, Karola i Ignacego, Pigłowic, Wyszakowa, Sulęcina, Borowa i Biernatek, wespół z tymi braćmi w r. 1748 sprzedał te dobra za 160.000 zł Michałowi Skorzewskiemu, pułkownikowi J. Kr. Mci (P. 1293 k. 165, 165v), zaś żona jego skasowała tam swe zapisy, oprawny i dożywotni (ib. k. 166v). Ponowne wzajemne dożywocie spisywał z nią w r. 1749 (I. Kal. 190/195 k. 130), a w r. 1753 oprawił jej posag (ib. 196/198 k. 181v-182v). Posesorem tychże wsi był i w r. 1765 (Rel. Kal. 185/186 s. 1463), a te posesje przejął oczywiście po ojcu. Umarł w Grabianowie 28 V (8 IV?) 1771 r. (Nekr. Franciszk. Śrem.). Zastawną posesję Żernik i Wyganek trzymała potem owdowiała Anna z Walknowskich i w r. 1772 na sumach posiadanych na owych wsiach zapisała 1.000 zł Franciszkanom Konwentualnym kaliskim (I. Kal. 209/213 k. 40). Wraz ze swymi dziećmi w r. 1776 kwitowała się wzajemnie z dziedzicem tych wsi, Kajetanem Radolińskim, wojskim poznańskim (ib. 214/216 k. 85). Umarła 11 V 1779 r. (Nekr. Franciszkanek Śrem.). Z dzieci Wacława i Walknowskiej, syn Feliks, nieletni, wymieniony w r. 1776 (ib. 214/216 k. 85; Py. 158 k. 541), niewątpliwie zmarły młodo. Córki, Katarzyna i Elżbieta. Pierwsza była w latach 1775-1791 żoną Jana Sieroszewskiego, szambelana królewskiego, druga w r. 1776 jeszcze niezamężna (ib.), była w latach 1781-1791 żoną Waleriana Kąsinowskiego, wicesgerensa kaliskiego.
2. Karol, syn Michała i Bojanowskiej, chorąży wojsk brandenburskich w r. 1745 (Nekr. Reform. Pozn.), zaspokoił w r. 1748 jedynego spadkobiercę swej macochy, brata jej Józefa Nossowicza, z sumy jej 2.000 zł, która miała na Pigłowicach i Sulęcinie (P. 1292 k. 132). W r. 1749 Nossowicz skwitował Karola i jego braci z pozostałych po śmierci ich macochy ruchomości (P. 1297 k. 8). Od Michała Skórzewskiego, pułkownika J. Kr. Mci, Karol sposobem wyderkafu nabył w r. 1748 za 41.000 zł Chociczę Wielką i Chociczkę Małą w p. pyzdr. (ib. k. 216v) i trzymał jeszcze owe dobra w r. 1791 (LB Września). Żona jego Wiktoria Mieszkowska, córka Stanisława i Franciszki Chłapowskiej, kwitowała rodziców w r. 1748 z sumy 20.000 zł, zapisanej sobie w r. 1747 (P. 1293 k. 141). Dziedzic Sulęcina w r. 1748 (LB Mądre). Wiktoria wraz ze swymi siostrami, Ewą, żoną Eustachego Kowalskiego, i Katarzyną, żoną Macieja Kowalskiego, swe dziedziczne Sokolniki Mniejsze w p. pozn. sprzedała w r. 1756 za 50.900 zł Łukaszowi Jarochowskiemu (P. 1319 k. 105v). Karol od Michała Trzcińskiego za kontraktem z 16 VI 1757 r. kupił za 36.000 zł Smoszewo w p. kcyń. (G. 99 k. 15). Pułkownik wojsk saskich 1765 r., posesor Opatówka (LM Opatówko), był w r. 1771 pułkownikiem wojsk koronnych. Wiktoria z Mieszkowskich, którą ostatni raz spotykamy 5 X 1765 r. (LB Opatówko), już wtedy nie żyła (Py. 158 k. 153v). Drugą żoną Karola była poślubiona przed 26 I 1772 r. Marianna (nazwiska nie znam), żyjąca jeszcze 20 III 1782 r. (LB Września). Skwitowany w r. 1777 przez córkę Antoninę, zamężną Bronikowską, z 10.000 zł z dóbr rodzicielskich (Py. 158 k. 697v). Ożenił się w r. 1784 trzeci raz z Martyną (Marciną) Czachórską, córką Franciszka i Barbary Skórzewskiej, ur. ok. r. 1746, której przed ślubem, 15 V, zapisał sumę 12.000 zł (Py 164 k. 53). Został przez nią z tego zapisu skwitowany w r. 1790 i oboje spisali wtedy wzajemne dożywocie (Py. 166 k. 154; I. Kon. 84 k. 242, 242v). Od Józefa Krzyżanowskiego, cześnika poznańskiego, Karol kupił w r. 1792, wedle kontraktu z 19 IV, za 210.000 dobra Rusibórz, Rusiborek i Kopaszyce w p. sier. (P. 1869 k. 968v). Umarł w Rusiborzu, pochowany 12 XI 1800 r. (Nekr. Reform. Pozn.). Wdowa licząca sobie juz 62 lata wyszła 2-o v. 1 XII 1808 r. za 65-letniego wdowca, Józefa Drzewieckiego, dziedzica Bednar (LC Giecz). Miał Karol z pierwszej żony syna Michała i córkę Antoninę. Były jeszcze córki, Katarzyna, zmarła 19 IV 1752 r. w Chociczy w wieku lat pięciu, pochowana we Wrześni (LM Września), i Weronika Antonina, ur. w Chociczy i ochrzcz. z wody 4 VI 1753 r. (LB Września). Możliwe, iż ta Weronika Antonina to właśnie wspomniana wyżej Antonina, ale przypuszczalna data urodzin owej Antoniny przypada na ok. r. 1749, co zmniejsza prawdopodobieństwo tej identyczności. Antonina ta, jeszcze niezamężna 21 XII 1767 r. (LB Września), była już 6 II 1776 r. żoną Ignacego Bronikowskiego, zmarłego przed 10 V 1783 r., zaś 2-o v. w latach 1787-1792 żoną Augustyna Rogali Zaborowskiego, regenta ziemskiego, potem burgrabiego ziemskiego wschowskiego, umarła w Niegolewie 27 IV 1829 r., w wieku lat 79, pochowana w Buku. Z drugiego małżeństwa miał Karol córkę Józefinę Ernestę Ksawerę Karolinę, ur. w Chociczy, ochrzcz. z cerem 31 VII 1774 r. (LB Września).
Michał (Michał Antoni), syn Karola i Mieszkowskiej, ur. w Chociczy, ochrzcz. 9 IX 1750 r. (LB Września), otrzymał w r. 1771 od Katarzyny Chłapowskiej, wdowy po Wojciechu Kotarbskim, cesję pewne sumy (Py. 158 k. 153v). Porucznik kawalerii narodowej, uzyskał w r. 1788 od Teodora Cieleckiego, podkomorzego J. Kr. Mci, i jego brata Macieja cesję prowizji od sum spadkowych po zmarłym Franciszku Morawskim (P. 1365 k. 409) i t.r. dostał od Józefa Miaskowskiego cesje sum na Budzisławiu Kościelnym, połowie Budzisławia Górnego i Zberzyna w p. gnieźn. (G. 115 k. 6v). Nazwany w r. 1789 pułkownikiem kawalerii narodowej (LB Rogoźno), w rzeczywistości był w r. 1790 tylko majorem brygady 1-ej kawalerii narodowej (Kośc. 335 k. 292). Od Mogilnickiego, starosty nieszawskiego, nabył w r. 1793 część Dębiny. Pułkownik wojsk polskich, umarł w r. 1823 (Bon.).
3. Ignacy, syn Michała i Koszutskiej, ożenił się 9 VI 1758 r. z Konstancją Starzeńską, córką Józefa, kasztelanica gnieźnieńskiego, i Eufemii Glinczanki (LC Mądre; Py. 158 k. 49). Był w latach 1760-1766 posesorem Jaszkowa i Winnej w p. pyzdr. (LB Śnieciska). Skarbnik wschowski w r. 1761 (Bon.; Wsch. 93 k. 136). zastawem od mieszczan średzkich trzyma Zielniki (Bon.). Dopełniał w r. 1767 formalności związanych z rezygnacją na rzecz Michała Skórzewskiego, podkomorzego poznańskiego. Pigłowic i innych wsi, które jego starsi bracia także i w jego imieniu sprzedali w r. 1748 Skórzewskiemu (I. Kal. 206/208 k. 130). W latach 1768-1772 był posesorem Jezior Wielkich koło Zaniemyśla, dóbr pojezuickich, w ziemi wschowskiej (Wsch. 96 k. 60v). Pani Konstancja umarła w r. 1775, pochowana 7 V (Nekr. Reform. Pozn.). Żeniąc się powtórnie z Józefą Kosicką, córką Andrzeja i Heleny Bartochowskiej, Ignacy przed ślubem zapisał jej w r. 1776 sumę 10.000 zł (P. 1353 k. 282v). Sprzedał w r. 1791 trzymane prawem emfiteutycznym Gzowice Jabłkowskiemu i t.r. od Piotra Borzęckiego wziął w zastaw dobra mińskie, a sumę na Zielnikach cedował córkom brata Wacława. Synowi Józefa cedował w r. 1792 sumę po zmarłym bezdzietnie małżonkach Grabianowskich (Bon.). Z pierwszej żony synowie: Józef, Jan i Ksawery, o których niżej. Byli jeszcze, Mikołaj Ambroży, zmarły w Jeziorach Wielkich 4 I 1768 r. po miesiącu życia, i Seweryn, zmarły 4 IX 1772 r. tamże, mając 7 miesięcy (LM Zaniemyśl). Córki z tego małżeństwa: Teodozja Eufemia, ur. w Winnej, ochrzcz. 19 IV 1760 r. (LB Śnieciska), zmarła po trzech miesiącach 29 VI 1760 r. (LM Śnieciska), Wiktoria (Łucja Wiktoria), ur. w Winnej, ochrzcz. 15 XII 1763 r. (LB Śnieciska), w r. 1781 żona Wawrzyńca Bukowieckiego (Bon.), Teresa, może identyczna z Eufemią Brygidą Teresą, ur. w Winnej, ochrzcz. 21 IX 1766 r., otrzymała w r. 1769 od wuja Krzysztofa Starzeńskiego zapis 3.000 zł (Py. 158 k. 49), była w r. 1787 żoną Ignacego Jaźwińskiego, Anastazja, 1787 r. żona Piotra Olszewskiego (Bon.). Z drugiej żony syn Kazimierz, o którym niżej.
1) Józef (Józef Maciej), syn Ignacego i Starzeńskiej, ur. w Winnej, ochrzcz. 22 II 1761 r. (LB Śnieciska), dostał w r. 1769 od wuja Krzysztofa Starzeńskiego zapis 7.000 zł (Py. 158 k. 49), zaś w r. 1779 scedował tę sumę ojcu (P. 1356 k. 68v). Ożenił się z Antoniną Zambrowską, córką Wojciecha, podpiska grodzkiego poznańskiego, i Marianny Goszczyńskiej, która w r. 1791 skwitowała swych rodziców z 18.000 zł swego majątku rodzicielskiego (P. 1368 k. 39). Był Józef posesorem Uzarzewa i Święcina w p. pozn. w r. 1796 (LC Uzarzewo). W latach 1806-1812 wierzyciel Mińska, dziedzic Powązek, Bliznego i Grotów koło Warszawy w r. 1809, umarł 1815 r. Jego synowie: Jakub, Stanisław, Ignacy i Feliks. Córka Elżbieta Anna, ochrzcz. z wody 13 VII 1793 r. (LB Św. Maria Magdal., Pozn.), żona Leona Bojarskiego z Młocin (Bon.).
(1) Jakub (Jakub Ignacy), syn Józefa i Zambrowskiej, ur. w Poznaniu 24 VII 1791 r. (LB Św. Maria Magdal., Pozn.), dziedzic Grotów, prezydent Warszawy w listopadzie 1831 r., gubernator cywilny mazowiecki w marcu 1841 r., gubernator cywilny gub. warszawskiej w latach 1845-1864, rzeczywisty radca stanu 1845 r., tajny radca w r. 1849, członek Rady Stanu Królestwa Polskiego w r. 1861, kawaler orderów Św. Stanisława, Św. Włodzimierza i Św. Anny, umarł w Warszawie 18 IX 1865 r. Z żony Florentyny Znamierowskiej synowie: Adam, Józef i Zygmunt. Córki: Jadwiga, ur. 1821 r., zmarła w r. 1903 w Dąbrowie koło Sieradza, żona Jana Lesznowskiego, Helena, ur. ok. r. 1833, umarła w Sosnowcu 14 XII 1914 r. w 82-im roku życia, była żoną Władysława Dziembowskiego. Po śmierci brata Adama odziedziczyła Kampinos (Dz. P.).
a. Adam, syn Jakuba i Znamierowskiej, ur. w r. 1828, studiował prawo w Petersburgu i pracował zrazu w sądownictwie, potem gospodarował w dobrach Kampinos w pow. łowickim, wziętych za żoną. Umarł w Chylinie krótko po 10 IV 1893 r. (ib.). Ożenił się z Zofią Ł-ą, córką Ignacego (zob. niżej). Z tego małżeństwa dzieci: Antoni, Jakub i Anna, żyjące w r. 1863, pomarły młodo i Zofia w chwili śmierci potomstwa już nie miała. Umarła krótko przed 8 II 1896 r., zapisując swej stryjecznej siostrze, Helenie z Ł-ch Dziembowskiej sumę 10.000 rb (Dz. P.).
b. Józef, syn Jakuba i Znamierowskiej, ur. w r. 1831, dziedzic Bliznego 1858 r., zaślubił t.r. Antoninę Kożuchowską, córkę Tadeusza i Konstancji Goślinowskiej, dziedziczkę Chylina w p. kal. (Bon.; Uruski). Z niej córki zamężne, jedna za Radoszewskim, druga za Skrzyńskim, trzecia za Teodorem Krąkowskim (Bon.).
c. Zygmunt, syn Jakuba i Znamierowskiej, urzędnik rządu gubernialnego warszawskiego, po r. 1963 zesłany na Sybir, skąd wrócił w r. 1865. Ożenił się w r. 1868 z Marią Korab Czartkowską, córką Juliana, dziedzica dóbr Rozdziały, i Magdaleny Umińskiej. Wniosła mężowi posesję wsi Kamień. Umarł Zygmunt w r. 1891, krótko przed 19 VII (Dz. P.).
(2) Stanisław, syn Józefa i Zambrowskiej, ur. w r. 1804, jako nieletni pozostawał wraz z młodszymi braćmi, Ignacym i Feliksem, pod opieką stryja Ksawerego. Podporucznik grenadierów gwardii, po powstaniu 1831 r. zesłany na Sybir, po powrocie stamtąd osiadł w W. Ks. Poznańskim, gdzie nabył dobra Grabowo. Wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim w r. 1837. Umarł w Dreźnie 27 XII 1871 r. w 68-ym roku życia i tam pochowany (Dz. P.). Jego żoną była Olga Halpertówna, ur. ok. r. 1822, zmarła w Eberswalde koło Berlina 27 XI 1872 r. w 50-ym roku życia, pochowana w Biechowie (Dz. P.). Miała zapisane przez męża 35.000 tal. na Grabowie (ib. z r. 1862). Synowie, Władysław i Bolesław.
a. Władysław (Władysław Maurycy), syn Stanisława i Halpertówny, ur. w Grabowie w r. 1840, właściciel po ojcu Grabowa i Krzywej Góry w pow. wrzesińskim (3.422 m.m.), te dobra z racji dokonywanych działów sprzedał w r. 1881 Schultzowi, właścicielowi Kołaczkowa (Dz. P.). Kupił potem Sulisławice w pow. kaliskim. Był chemikiem zootechnikiem, w latach 1888-1895 dyrektorem średniej szkoły rolniczej w Czerniechowie koło Krakowa. Umarł 29 X 1895 r., mając lat 55, pochowany w Dobrcu (Dz. P. datę zgonu kładzie na 10 XI; P. S. B.). Ożenił się 10 IX 1871 r. z Marią Moraczewską, córką Romana z Chaław i Franciszki Zakrzewskiej, ur. ok. r. 1842 (LC Św. Wojciech, Pozn., LC Brodnica), zmarłą w Miedziance w r. 1928 (P. S. B.). Pozostawił synów, Stanisława, Bolesława, o których niżej, Ignacego Władysława, rolnika i córkę Zofię, zmarłą po r. 1894.
a) Stanisław (Stanisław Ignacy), syn Władysława i Moraczewskiej, ur. w Grabowie 31 VII 1872 r., chemik, wynalazca, przemysłowiec, założył w r. 1904 wspólnie z bratem Bolesławem towarzystwo akcyjne „Zofia” w Miedziance koło Kielc. Był bezżenny.
b) Bolesław, syn Władysława i Moraczewskiej, geolog, chemik, miał z żony Marii Radoszewskiej sześcioro dzieci. Najmłodsze z nich to syn Stanisław, o którym niżej. Jedna z córek, Olga, ur. 9 VII 1912 r. w Miedziance, historyk, uczennica W. Semkowicza, starszy asystent Katedry Nauk Pomocniczych Historii U. J. w latach 1945-1949, potem docent, pracowała w Muzeum Historii Wawelu. Umarła w Krakowie 31 I 1971 r.
Stanisław (Stanisław Roman), syn Bolesława i Radoszewskiej, ur. w Miedziance 30 VI 1922 r., ekonomista, od r. 1954 kierownik Zakładu Ekonomiki i Statystyki Rybackiej w Morskim Instytucie Rybackim w Gdyni, umarł w Gdyni 6 XII 1964 r. Z żony Zofii Frąckiewiczówny pozostał syn Michał, ur. w r. 1953, i córka Anna, ur. 1948 r. (P. S. B.).
b. Bolesław, syn Stanisława i Halpertówny, ur. w Grabowie w r. 1842 (1843?), studiował architekturę w Heidelbergu, potem w Monachium wreszcie malarstwo w Monachium w tamtejszej Szkole Sztuk Pięknych. Artysta malarz, wykonał freski w Katedrze poznańskiej. Mieszkał od r. 1877 w Warszawie, potem w Prądniku Czerwonym koło Krakowa. Umarł w Krakowie 15 VI 1909 r. (Dz. P.). Ożenił się 10 IX 1871 r. z Józefą Moraczewską, siostrą swej bratowej, ur. ok. r. 1851 (LC Św. Wojciech, Poznań; LC Brodnica), zmarłą w Chaławach 20 VII 1891 r. w wieku 40 lat, pochowana w Brodnicy (Dz. P.). Synowie: Seweryn Lech, ur. w Poznaniu 19 XII 1872 r. (LB Św. Marcin, Poznań), Zbigniew, o którym niżej, Wiktor, słuchacz medycyny w r. 1909. Z córek, Olga zaślubiła w Brodnicy 11 X 1896 r. Leona Szczawińskiego, współwłaściciela firmy Szczawiński-Jachimowicz w Poznaniu. Janina i Grażyna, obie żyjące w r. 1909.
Łaszczyńscy h. Wierzbna
Zbigniew (Zbigniew Roman), syn Bolesława i Moraczewskiej, ur. w Rzymie 1 VI 1876, kupiec, zaślubił 21 IV 1903 r. w Poznaniu Jadwigę Helenę Górską, córkę Władysława (Bolesława?), kucharza, i Anny Wojnikowskiej, ur. w Górze 10 X 1882 r., zmarłą w Poznaniu 24 VII 1913 r. (Dz. P.; LC, LM Św. Marcin, Poznań). Dzieci ich: Lech Janusz, ur. w Poznaniu 26 X 1905 r., Jan Rus, ur. w Poznaniu 27 V 1907 r., Mirosława Maria, ur. w Poznaniu 24 VII 1909 r., Olga Maria, ur. w Poznaniu 7 VI 1911 r. (LB Marcin, Poznań).
(3) Ignacy, syn Józefa i Zambrowskiej, wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim w r. 1837, dziedzic Kampinosa, ożeniony z Halpertówną,. pozostawił córkę Zofię, która wyszła za swego stryjecznego brata Adama Ł-go, wnosząc mu Kampinos. Umarła krótko przed 8 II 1896 (Dz. P.).
(4) Feliks (Felicjan), syn Józefa i Zambrowskiej, ur. w r. 1809, uczestnik powstania 1831 r., był w r. 1877 właścicielem Grabianowa(?) (LC Brodnica. Umarł 15 IV 1881 r. w Kamieniu koło Kalisza (Dz. P.). Jego żona, Teresa Lesznowska umarła w r. 1866 (Bon.).
2) Jan, syn Ignacego i Starzeńskiej, zapewne identyczny z Ewagriuszem Janem, synem tychże rodziców, ur. w Winnej, ochrzczonym 10 III 1762 r. (LB Śnieciska), mianował plenipotentów w r. 1793 (P. 1370 k. 79). Jego żona, wedle Bonieckiego, była w r. 1793 Konstancja Starzeńska, ale to imię dane omyłkowo. Eufemia ze Starzeńskich Ł-a umarła w Lesznie 17 X 1806 r. w wieku lat 24 i tam pochowana (LM Leszno). Chyba to właśnie żona Jana Ł-go.
3) Ksawery, syn Ignacego i Starzeńskiej, ur. ok. r. 1773, w latach 1806-1812 wierzyciel dóbr mińskich, dziedzic Nowego Dworu, Starej Rawy i Gór 1808 r., ożenił się w Poznaniu 24 VIII 1802 r. z Józefą Dobrogojską, ur. ok. r. 1779 (LC Św. Marcin, Poznań). Z niej syn Józef Lucjan, wylegitymowany ze szlachectwa w Królestwie Polskim w r. 1837, sędzia pokoju powiatu konińskiego 1850 r., dziedzic Marymowa(?) (Bon.).
4) Kazimierz, syn Ignacego i Kosickiej, ur. w parafii czeszewskiej 6 III 1778 r., ochrzcz. z ceremonii 14 X 1789 r. (LB Św. Marcin, Poznań). Ignacy w imieniu swoim i tego syna w r. 1784 kwitował Michała Moszczeńskiego (P. 1361 k. 65v). Żył jeszcze ów Kazimierz 16 VII 1796 r. (LC Uzarzewo). Zapewne z nim identyczny Kazimierz, radca departamentu warszawskiego z pow. rawskiego 1809 r., którego żona Anna Ludwika Tauber swoją sumę na Kamieńcu Litewskim zbyła w r. 1806. Będąc już wdową wylegitymowała się w r. 1837 ze szlachectwa w Królestwie Polskim wraz z synem Ignacym. Córki, Maria i Kazimiera, pomarły pannami. Ignacy, ur. w r. 1814, zmarły r., pozostawił córkę Annę, żonę Antoniego Stolpe (Bon.).
V. Wacław, syn Andrzeja i Zadorskiej, wspomniany w r. 1669 (P. 196 k. 15v). Wraz ze swą siostrą Zofią zamężną Bobolecką pozywany był w r. 1682 o udział w morderstwie dokonanym na Aleksandrze Bzowskim (Py. 155 s. 95). T.r. owej siostrze roborował skrypt na pewna sumę (P. 1105 VII k. 22v), zaś w r. 1686 otrzymał od niej jej części w Będzieszynie i Szczurach (P. 1111 IV k. 11). Połowę Będzieszyna i części w Szczurach w r. 1688 kupił za 11.000 zł od Zygmunta z Zaborowa Bąkowskiego (I. Kal. 145 s. 167). Jako współspadkobierca brata Stanisława, swoją część w pozostałych po nim dobrach, Kęszycach i Latowicach, w r. 1715 sprzedał bratankowi Michałowi za sumę 3.000 zł, zapisaną sobie testamentem tego brata (I. Kal. 159 k. 264). Zob. tablice 1-3.
Łaszczyńscy h. Wierzbna 1
@tablica
Łaszczyńscy h. Wierzbna 2
@tablica
Łaszczyńscy h. Wierzbna 3
@tablica
Ks. Adam, wspomniany w r. 1637 (G. 80 k. 303v). Andrzej i Anna, rodzice Stanisława, ochrzcz. 7 IV 1637 r. (LB Nowemiasto). Ł-i, nieżyjący już w r. 1762, mąż Gliszczyńskiej, żony 2-o v. Nieszkowskiego, także już zmarłej, bezpotomnej (I. Kon. 79 k. 285v). Józef, chrzestny w r. 1765 (LB Św. Maria Magdal., Pozn.). Marianna, żona Macieja Urbanowskiego, dzierżawcy wsi Gaj koło Śremu, w r. 1779. Adela, zamężna Morzycka, umarła 2 XII 1873 r. Maria, zamężna Moraczewska, umarła w Krakowie 28 X 1911 r., w wieku 58 lat.
Łaszczyńscy z Łaszczyna w pow. kośc., różni. Wymienieni tutaj to w większości bez wątpienia Wierzbnowie, ponieważ jednak jest rzeczą pewną, że w wieku XV dziedziczyli w tej wsi także i przedstawiciele innych rodów, nie chcę dokonywać segregacji opartej tylko na supozycjach.
Pani Ł-a oraz jej synowie, Mikołaj i Wojtej, pozywani byli w r. 1398 przez Piotra Goreckiego o intromisję do czwartej części Łaszczyna (Właszczyna) (Leksz. II 1162, 2080; KDW III, nr 1987).
„Chorągwicza” Ł. miał w r. 1400 sprawę o konia ze Szwarcem, mieszczaninem śremskim (Leksz. II 2749). T.r. świadczył Hennikowi Towrzyjańskiemu. Być może pochodzić z miejscowości Chorągwica (Korangelwitz) na Śląsku koło Góry. Henryk Chorągwicz miał w r. 1409 zatarg z Tomkiem, kasztelanem sandomierskim i starostą generalnym wielkopolskim (Kozier., Obce ryc.). Wojciech Chorangwicz z Łaszczyna w r. 1418 (Kośc. II k. 143v). Nie wiem, czy ten sam Wojciech Chorangwica z Łaszczyna miał w r. 1444 terminy ze strony Halszki (Elżbiety) z Sarnowy (Kośc. 17 s. 465, 551). Wojciech Chorangwicz żył jeszcze w r. 1450, kiedy miał termin ze strony Katarzyny z Górki (Kosc. 19 k. 81v). Zmarł jednak już t.r., dowiadujemy się bowiem, że Agnieszka Chorągwiczyna, wdowa po Wojciechu z Łaszczyna, w r. 1450 procesowała Janusza i Wojciecha, braci z Łaszczyna (Kośc. 19 k. 129). Miała w r. 1452 termin z Izajaszem z Łaszczyna (P. 852 II s. 9). Żyła jeszcze w r. 1464 i była matką spłodzonych przez Wojciecha Chorągwiczę córek, Barbary i Jadwigi, występujących w latach 1452-1464 (Kośc. 19 k. 153v, 180, 273, 275v, 332v). Z nich, Barbara była w r. 1453 żona Sędziwoja niegdy Rąbińskiego (ib. k. 204v). Chyba ów Sędziwój od dziedzictwa swej żony zwany był Ł-im. Barbara, wdowa po Sędziwoju Ł-im, swoją czwartą część w Łaszczynie w r. 1474 sprzedała wyderkafem za 100 grz. Piotrowi Iłowieckiemu (P. 1386 k. 7v). T.r. pozywała Wojciecha Ł-go o głowę swego męża (Kośc. 227 k. 1a). Może wspomniana wyżej Jadwiga była identyczna z Jadwigą, wdową po Stanisławie „Łące” (Lanka) z Łaszczyna, która czwartą część po rodzicach w tej wsi w r. 1475 rezygnowała wieczyście Piotrowi Iłowieckiemu (P. 1386 k. 20v). Jarosław Gostkowski miał w r. 1453 termin przeciwko Dorocie, Barbarze i Jadwidze, dziedziczkom z Łaszczyna (Kośc. 19 k. 180), może właśnie córkom Chorągwicy? Byłaby w takim razie jeszcze i trzecia jego córka, Dorota.
Wawrzyniec z Łaszczyna występował w latach 1404-1416. Siostrami jego były: Anna (Hanka), występująca w latach 1408-1412, Agnieszka, w latach 1406-1415, a może i Helena, w latach 1408-1416 (Kośc. I k. 62v, 64, 3 k. 27, 29v, 69, 91, 147v, 156v, III k. 95, 154, II k. 63, 78, 95). Nie wiem, czy tego samego Wawrzyńca żona, Katarzyna winna była w r. 1449 okazać wobec Sędziwoja Ł-go swój list wienny (Kośc. 19 k. 18). Janusz, Januszek „Wawrzyncewicz” i Wojciech, bracia rodzeni. Z nich Janusz z Łaszczyna i żona jego Dorota mieli w latach 1442-1443 terminy ze strony Łucji z Łodzicy(!) (Kośc. 17 s. 256, 359), zaś w r. 1444 terminy ze strony Elżbiety (Halszki) z Sarnowy (ib. s. 465, 509, 551) i w latach 1444-1445 ze strony Łucji Ł-ej z Łaszczyna zwanej też Łodzicką, z Łodzi, Łodzicy (ib. k. 467, 518, 633, 655). Janusz połowę swego dziedzictwa w Łaszczynie w r. 1445 sprzedał za 50 grz. Janowi z Łaszczyna (P. 1379 k. 110). Wytyczane były t.r. granice między posiadłościami w Łaszczynie należącymi do niego, do Wojciecha Chorągwicy, do Sędziwoja Sznurkowskiego z Łaszczyna, do Janusza Podrzeckiego, do Jana z Łaszczyna zwanego Świnia Głowa, i do innego jeszcze Jana z Łaszczyna, z jednej strony, a Sarnowa dziedzictwem panny Elżbiety Sarnowskiej, z drugiej strony (Kośc. 17 k. 661). Miał Janusz w latach 1446-1447 terminy ze strony Małgorzaty z Łaszczyna, żony Sędziwoja Ł-go (ib. s. 789, 18 s. 22), zaś w r. 1449 od samego Sędziwoja (Kośc. 18 s. 430, 19 k. 2, 18, 22), po jego zaś śmierci w r. 1452 procesował się z jego córką Barbarą (Kośc. 19 k. 154). Brat Janusza, Wojciecha w r. 1449 odmówił temu Sędziwojowi swej części ojczystej w Łaszczynie (Kośc. 19 k. 22). Przeciwko obu braciom, Januszowi i Wojciechowi, niedzielnym, uzyskała w r. 1450 termin Agnieszka Chorągwiczyna, wdowa po Wojciechu (Kośc. 19 k. 129). Zeznał Wojciech w r. 1452 pięć grzywien Mikołajowi Sznurkowskiemu, a z tej racji, iż zmarły Sędziwój Sznurkowski uzyskał był na Januszu Ł-im 40 grz., co Mikołaj unieważnił (ib. k. 166). Na połowie swych dóbr w Łaszczynie Wojciech w r. 1470 oprawił 40 grz. posagu żonie Katarzynie Wilkońskiej (P. 1385 k. 53). Pozywany był w r. 1474 przez Barbarę, wdowę po Sędziwoju Ł-im, o głowę owego Sędziwoja (Kośc. 227 k. 1a). Swoją część Łaszczyna w r. 1477 sprzedał za 130 grz. Piotrowi Iłowieckiemu (P. 1386 k. 76v). Zwany „niegdy Ł-im”, t.r. nabył wyderkafem od Jadwigi, żony Macieja Kawieckiego za 100 grz. posagu żonie (P. 1386 k. 76v, 77). Nie żył już w r. 1492, kiedy jego syn Jakub wespół z Mikołajem Wilkońskim ręczył Maciejowi Kawieckiemu za stawienie do akt innego syna Wojciecha, Stanisława (Kośc. 228 k. 342). Wdowa po Wojciechu, Katarzyna, już wtedy 2-o v. żona Mikołaja Wolikowskiego, w asyście tego Mikołaja Wilkońskiego, swego brata rodzonego, kwitowała ze swej oprawy na połowie części Sowiny Macieja Kawieckiego (ib. k. 341v). Jednocześnie nieletni Jakub, działając w asyście stryja Andrzeja Konarskiego i wuja Mikołaja Wilkońskiego, skwitował tego Kawieckiego z czterech łanów w Sowinie, które to łany jego zmarły ojciec nabył wyderkafem od też już zmarłej żony Kawieckiego (ib.). Obydwu braciom, Jakubowi i Stanisławowi, w r. 1496 zobowiązał się wypłacić 70 zł Wojciech Kawiecki (Kośc. 230 k. 111). Dwaj ci bracia występowali również i w r. 1501 (ib. 231 k. 105v). Stanisław Ł., chyba z nich młodszy, był mężem Jadwigi, która w r. 1493 pozywała Piotra z Opalenicy, sędziego poznańskiego, swego dawnego opiekuna, o należne jej z czasów tej opieki czynsze z miasta Rydzyny i ze wsi Kłoda (P. 22 k. 38v). Od braci Piotra, Wojciecha i Mikołaja z Rydzyny uzyskała w r. 1499 zapis 48 grz. długu (Kośc. 231 k. 42v). Niewątpliwie synem tej samej Jadwigi, już nieżyjącej w r. 1501, był Mikołaj Ł., który t.r. miał sprawę z Piotrem, Wojciechem i Mikołajem, braćmi z Rydzyny, o sumę 17 grz. (ib. k. 108v), a w r. 1502 skwitował ich z 48 grz. długu należącego się swej zmarłej matce (ib. k. 153v). Chyba ten sam Mikołaj Ł. z Chwałkowa był w r. 1505 pozywany przez Stanisława Chwałkowskiego, działającego w imieniu swej matki Elżbiety (Kośc. 232 k. 43). Od Michała Goryńskiego, dziedzica w Chwałkowie, nabył ów Mikołaj w r. 1506 wyderkafem za 70 grz. części w Kolnicach Wielkich i Małych (P. 1390 k. 92). Od Mikołaja Kolnickiego „Mysłka” w r. 1510 kupił za 50 grz. części w Chwałkowie (P. 786 s. 243). Mąż Anny Kolnickiej, córki Ścibora, w r. 1513 nabył od teścia za 50 grz. posagu żony część w Chwałkowie (Kośc. 233 k. 32). Części Chwałkowa i Jeziorek, nabyte od Świebora i Mikołaja „Mysłka” Kolnickich, sprzedał w r. 1516 za 16 grz. Benedyktowi Chwałkowskiemu (P. 1392 k. 85v).
Nikiel, Mikołaj w latach 1404-1408 (Kośc. I k. 62v, 3 k. 69). Sławek, Sławnik z Łaszczyna, w latach 1409-1412 (Kośc. 3 k. 119, III k. 91, 95). Wspomniany już kilkakrotnie Sędziwój Ł., z Łaszczyna, miał w r. 1444 termin ze strony Halszki z Sarnowy (Kośc. 17 s. 465). Nazwany w r. 1445 Sędziwojem Sznurkowskim z Łaszczyna (ib. s. 661), mąż Małgorzaty 1446 r. (ib. s. 789, 18 s. 22), kupił w r. 1448 od Mikołaja z Łaszczyna za 60 grz. części w tej wsi (P. 1380 k. 26v). On i jego żona Małgorzata mieli w r. 1450 terminy z Jarosławem, Janem, Piotrem i Małgorzatą, dziećmi zmarłego Wężyka z Gostkowa, niedzielnymi dziedzicami w Gostkowie (Kośc. 19 k. 43v, 100, 126v). Nie żył już ów Sędziwój w r. 1452, kiedy to jedna z jego córek, Barbara miała termin z Januszem z Łaszczyna (ib. k. 154). Katarzyna, druga córka Sędziwoja, procesowała się w r. 1459 z Jerzym Zimlińskim (Kośc. 19 k. 270), a w r. 1474, będąc już żoną Mikołaja Zimlińskiego, w asyście Jana Gostkowskiego jako stryja i Pawła Zimlińskiego „Pakosza”, wuja, części ojczyste w Łaszczynie rezygnowała za 60 grz. Łowickiemu(?) (P. 1386 k. 7v). Wspomniani wyżej Jan, Jarosław i Piotr, bracia z Gostkowa, występowali też w r. 1452 jako rodzeni i niedzielni z Łaszczyna (Kośc. 19 k. 153v).
Jan z Łaszczyna, zwany Świnia Głowa, procesowany był w r. 1444 przez Elżbietę z Sarnowy (Kośc. 17 s. 551). Dziedzic części w Łaszczynie 1445 r. (ib. s. 661). Stanek Ł. pozwany w r. 1444 przez tęż Elżbietę cz. Halszkę (ib. s. 465). Jan Ł., również wtedy przez nią pozwany (ib. s. 465, 551). Chyba ten to Jan kupił w r. 1445 od Janusza z Łaszczyna połowę części dziedzicznej w Łaszczynie za 50 grz. (P. 1379 k. 110).
Jan Ł., mąż Barbary, córki Adama Michowskiego, wdowy 1-o v. po Jerzym Chojeńskim, która 100 grz., tj. trzecią część swego posagu, zabezpieczonego przez pierwszego męża na połowie Ostrobudek i na dwóch częściach Golejewka w p. kośc., rezygnowała w r. 1482 obecnemu mężowi (P. 1386 k. 160v, 1388 k. 51). T.r. mężowi zapisała 30 grz. na swej oprawie na dwóch częściach folwarku w Golejewku, dwóch częściach karczmy i dwóch tamtejszych zagrodnikach (Kośc. 227 k. 100v). Była w r. 1485 obok sióstr współdziedziczką w Barklinie w p. kośc. (Kośc. 228 k. 16v). Jan Ł. od Wojciecha z Godurowa w r. 1485 kupił za 40 grz. półtora łana w Godurowie p. kośc. (P. 1387 k. 20v). i jednocześnie za 200 grz. od Jadwigi, wdowy po Tomaszu Bodzewskim, jej część rodzicielską w Bodzewie (ib.). Od Anny, żony Jana Chojeńskiego, kupił w r. 1486 za 200 grz. połowę Wyganowa w p. pyzdr. (P. 1387 k. 51) i zaraz na owych częściach w Wyganowie żonie swej oprawił 100 zł węg. posagu (ib. k. 53). Annie Smogorzewskiej, wdowie po Stanisławie Smogorzewskim, w r. 1487 sprzedał za 100 grz. cztery łany osiadłe w Bodzewie p. kośc. (ib. k. 89v). Od Jana Chojeńskiego w r. 1487 dostał poręczenie za żonę tego Chojeńskiego, Annę, iż uwolni od obciążeń połowę Wyganowa, którą Jan Ł. był kupił, poręczenie ponowione w r. 1489 (Kośc. 228 k. 89). Jako dziedzic Wyganowa występował w r. 1492 (Py. 15 k. 312). Swoją część tej wsi w r. 1493 sprzedał za 300 grz. Wojciechowi Zaleskiemu (P. 1387 k. 183v), zaś Barbara, żona jego, skwitowała t.r. Bernarda Zaleskiego z uzyskanej od męża oprawy swej na Wyganowie na sumę 200 zł (P. 856 k. 17 cv). Od Andrzeja Uniesławskiego, posesora wyderkafowego Skałowa w p. pyzdr. t.r. nabył tę wieś wyderkafem za 400 zł węg. (P. 1387 k. 186v). Nazwany t.r. dziedzicem w Skałowie (Py. 15 k. 294v). Na połowie tej wsi w r. 1494 oprawił posag 50 grz. żonie Barbarze (P. 1388 k. 51). Nie żył już w r. 1498, a owdowiała Barbara wraz z córką Zofią oświadczyły wtedy, że zmarły dał 26 zł węg. „do wiernych rąk” Tomaszowi Jezierskiemu, chorążemu poznańskiemu (P. 856 k. 303v). Płacił tej wdowie w r. 1499 winę Marcin Krotoski, bowiem nie zwrócił jej poddanego ze Skałowa, Bartłomieja, do czego był się zobowiązał (Py. 169 k. 92v, 181v). Barbara, nazwana Skałowską, połowę Skałowa w r. 1518 sprzedała swej córce (Py. 23 k. 33). Ta córka, Zofia, była w r. 1499 przypozywana przez Jana Cerekwickiego o okazanie zapisu na 212 zł węg. na wsi Okalewo (Py. 169 k. 99v). W r. 1500, jeszcze nieletnia i działająca w asyście matki i stryjów, Andrzeja Młyńskiego i Filipa Strzeleckiego, zapisała 4 zł węg. rocznego czynszu Bernardowi Zaleskiemu (P. 1389 k. 126v), przeznaczonego w istocie dla ks. Jana Peszla (P. 859 k. 152v). Wyszła potem za Marcina Wyganowskiego zwanego Kolano, a była już wdową w r. 1518, kiedy kupiła od matki połowę Skałowa. Żyła jeszcze w r. 1539.
Jadwiga Ł-a z Krobi w r. 1487 od Piotra Iłowieckiego, chorążego poznańskiego, nabyła wyderkafem cztery i pół łana w Sarnówce p. kośc. (P. 1387 k. 76) i t.r. skwitowała Iłowieckiego (Kośc. 228 k. 38, 38v). Chyba ta sama Jadwiga, żona Stefka Ł-go, pozywała w r. 1501 Jana Sarnowskiego (Kośc. 231 k. 93). Ta Jadwiga, czy może wspomniana wyżej Jadwiga, żona Stanisława Ł-go, swoje cztery łany po rodzicach w Łaszczynie w r. 1499 sprzedała za 130 grz. Wojciechowi i Szymonowi ze Srok, synom Kaspra Ł-go (P. 1389 k. 34). O Kasprze Ł-im, dziedzicu w Srokach, wiem, iż t.r. pozywany był przez Mikołaja „Repkę”, dziedzica w Srokach (Py. 169 k. 182). Nie żył już w r. 1509, kiedy córce jego Annie oprawił 100 zł posagu mąż jej, Wojciech Chociszewski z Chociszewic w p. gnieźn. (P. 786 s. 148). Oczywiście synem tego Kaspra był Wojciech Ł. „Kasperek”, który t.r. cztery łany w Łaszczynie sprzedał za 40 grz. Janowi Sarnowskiemu (ib. s. 171).
Tomasz Ł., wuj Barbary Jurkowskiej, żony Piotra Krzesińskiego, 1527 r. (Kośc. 26 k. 543v). Jan Ł. pozywał w r. 1529 wuja, Tomasza Kroczyńskiego z Kroczyna, jego żonę, Jadwigę, i matkę, Dorotę (Kośc. 234 k. 162v). Całe części w Kroczynie i Kolniczkach p. kośc., odziedziczone po zmarłym Świeborze Kroczyńskim, swoim macierzystym dziadzie, oraz części, które miałyby mu przypaść po Dorocie, babce macierzystej, sprzedał w r. 1530 za 300 grz. Tomaszowi Skoroszewskiemu (P. 1393 k. 343). Wawrzyniec Ł. w r. 1645 pozywał Wawrzyńca Grodzielskiego o to, iż po śmierci ks. Mikołaja Ł-go zagarnął pozostałe po nim ruchomości (I. i D. Z. Kal. 7 k. 69v). Ów. ks. Mikołaj był przez długi czas plebanem w Wieszczyczynie, zanim jednak został księdzem był ożeniony i pozostawił syna Jana, który w r. 1547 pozywał Bartłomieja Grodzieckiego (ib. k. 221v).