Władysław Maurycy Łaszczyński

Łaszczyński Władysław Maurycy (1840—1895r), hrabia, zootechnik, dyrektor szkoły rolniczej w Czernichowie. Ur. w Grabowie w pow. wrzesińskim, syn Stanisława, oficera wojsk Królestwa Kongresowego, Sybiraka po r. 1831, właściciela Grabowa, i Olgi Halpert; miał młodszego brata Bolesława, artystę malarza. Łaszczyński ukończył gimnazjum klasztorne Józefitów w Tirlemont w Belgii, potem w l. 1859—64 studiował chemię na uniwersytecie w Berlinie i w Heidelbergu, gdzie przez dwa lata był asystentem R. – Bunsena, u którego się doktoryzował w r. 1862. W r. 1863 brał udział w powstaniu styczniowym. W l. 1864—71 pracował jako wicedyrektor cukrowni Uładówka pod Kijowem, potem objął po śmierci ojca rodzinny Grabów, a po jego sprzedaniu kupił większy majątek Sulisławice w pow. kaliskim i zasłynął jako pionier postępu rolniczego. Majątki nastawił w kierunku hodowlanym (cienkorunne owce, wysokomleczne bydło), propagował nowsze metody zootechniczne, jak chów stajenny, silosowanie pasz, żywienie wytłokami buraczanymi i rzepakowymi oraz makuchami, kontrole mleczności krów, a w uprawie roli jeden z pierwszych stosował na szerszą skalę nawożenie solami potasowymi, szczególnie stassfurckimi. Duże zasługi położył też w organizowaniu kółek rolniczych i spółdzielczości wiejskiej. Należał przy tym do cenionych autorów rolniczych, głównie z zakresu ogólnej i szczegółowej hodowli zwierząt. Twórczość Łaszczyńskiego, rozproszona w wielu wydawnictwach, nie doczekała się jeszcze opracowania. Był uznanym ekspertem w hodowli owiec i wełnoznawstwie (Podręcznik dla owczarza, Kr. 1891r, Praktische Betrachtungen über die Merinos-précoces du Soissonnais, Berlin 1885r), ale publikował też prace o hodowli bydła (L’eau dans l’alimentation des vaches lactaires, „Journal d’Agriculture” 1889r, Culture de la seradella, tamże 1890r), koni (Les haras de Slavouta, tamże 1891r), a przede wszystkim pisał o ogólnych problemach hodowli zwierząt (Berechnung tierzüchterischer Unternehmungen vom zootechnischen Standpunkte, „Landwirtschaftliches Wochenblatt” 1891r, Podręcznik zootechnika, Lw. 1894r, Zootechnika, czyli hodowla dochodowa, Kr. 1895r); pierwszy w Polsce wprowadził do nauk rolniczych termin «zootechnika». W l. 1888—95 był dyrektorem średniej szkoły rolniczej w Czernichowie. Rozbudował ją (nowe skrzydło, internat ze stołówką, kaplica, park, muzeum maszyn i narzędzi rolniczych, nowe stajnie i obory), przywrócił rygor, ale nie ustrzegł się od pomyłek właśnie hodowlanych, zastępując zupełnie dobrą oborę bydła nizinnego sprowadzoną z Moraw przeciętną simmentalerów, którą koniecznie chciał przekształcić w zarodową, a która po jego rezygnacji sprzedana została na rzeź. Zmarł na gruźlicę zaraz po zrezygnowaniu z dyrektury szkoły 29-X-1895r w Sulisławicach; pochowany we wsi Dobrzec w pow. kaliskim. W małżeństwie z Marią z Moraczewskich miał córkę Zofię i trzech synów: chemików Stanisława i Bolesława, oraz Ignacego Władysława, rolnika.