Rajmund Kazimierz Łaszczyński

Rajmund Kazimierz Łaszczyński ur. 1-IX-1921r. w Warszawie w Powązkach, był synem Mariana i Władysławy z domu Olejnik. Po ukończeniu Szkoły Powszechnej Nr 159 przy ul. Elbląskiej 51 podjął naukę w Szkole Handlowej Zgromadzenia Kupców m. Warszawy. W czasie okupacji hitlerowskiej od 1940r. do X-1944r. był w szeregach WKSB (Wojskowy Korpus Służby Bezpieczeństwa) 3. Dywizja Piechoty – III-go Baonu Łączności (ZWZ/AK) i brał czynny udział w walce o wyzwolenie Ojczyzny. W latach 1942-1947 studiował na Wydziale Elektrycznym w Państwowej Wyższej Szkole Technicznej, a po wojnie na Politechnice Warszawskiej, uzyskując w roku 1947 dyplom magistra nauk technicznych, inżyniera elektryka. W okresie 1947-1949r. pracował w zagadnieniach miernictwa radiotechnicznego, opracowując szereg przyrządów laboratoryjnych do prac badawczych Państwowego Instytutu Telekomunikacyjnego. Począwszy od 1950r. rozpoczął specjalizację w technice odbioru radiowego w Zakładach Radiowych im. Marcina Kasprzaka, a następnie od 1952r. – ponownie w PIT pogłębiając tematykę odbioru sygnałów z modulacją częstotliwości. W wyniku osiągniętej specjalizacji opracował konstrukcję toru FM odbiornika radiofonicznego, a na jego bazie – pierwszy w kraju model odbiornika radiofonicznego AM/FM o montażu konwencjonalnym, a później – o montażu drukowanym, wykonanym całkowicie w Instytucie, przy współpracy z Zakładem Technologii. Kolejnym wykorzystaniem osiągniętej specjalizacji było opracowanie koncepcji i konstrukcji pierwszej w skali krajowej głowicy UKF – FM o montażu drukowanym, która stanowiła podstawę do dalszego rozwinięcia w Zakładach Elektronicznych „Elwro” i seryjnej produkcji głowic typu DEA. W ramach kompleksowego pogłębiania specjalizacji w technice odbioru radiowego prowadził również prace z zakresu podzespołów radiowych jak filtry pośredniej częstotliwości współpracując z Zakładami Materiałów Magnetycznych „Polfer” w Warszawie oraz prace koncepcyjne dotyczące układów mieszaczy samodrgających UKF i wzmacniaczy selektywnych o optymalnych własnościach szumowych. W 1961r. został powołany na stanowisko adiunkta w Instytucie Tele i Radiotechnicznym w Warszawie, przy ul. Ratuszowej 11. W latach 1958-1960 pracował m.in. nad koncepcją i założeniami perspektywicznej standaryzacji i unifikacji konstrukcji odbiorników radiofonicznych o montażu drukowanym oraz zasad stosowania bloków funkcjonalnych – modułów w konstrukcji sprzętu elektronicznego masowej produkcji, stwarzając podstawy nowoczesnej konstrukcji i technologii produkcji odbiorników. W okresie 1960-1974r. opracował jako współautor szereg projektów norm państwowych na odbiorniki radiofoniczne i ogólnie – sprzęt elektroniczny powszechnego użytku oraz wniósł osobisty wkład w opracowaniu zaleceń RWPG z zakresu wymagań bezpieczeństwa sprzętu elektronicznego o zasilaniu sieciowym. W okresie 1970-1973r. prowadził Instytutowe Próby Kontrolne odbiorników radiofonicznych produkcji krajowej oraz ocenę poziomu technicznego w/w sprzętu w stosunku do poziomu światowego. Od roku 1965 prowadził również prace badawcze z dziedziny metodyki obniżania poziomu szkodliwego promieniowania odbiorników, a od roku 1972 był przewodniczącym Podkomitetu E CISPR. (Międzynarodowy Komitet do spraw Zakłóceń Radio – elektrycznych przy Państwowej Inspekcji Radiowej). Uczestniczył w pracach prognostycznych PIT jako przewodniczący grupy specjalistów ds. sprzętu i zestawów audio – wizualnych, oraz prowadził prace z zakresu badań, opiniowania i opracowywania zaleceń dotyczących poprawy bezpieczeństwa eksploatacji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych. Był współtwórcą dyskryminatora chrominancji zastosowanego w pierwszych polskich odbiornikach telewizji kolorowej. W dziedzinie swojej specjalności był rzeczoznawcą Branżowej Komisji Rzeczoznawców ds. Jakości Artykułów Elektrotechnicznych Trwałego i Powszechnego Użytku, oraz od 1957r. rzeczoznawcą P.P. „Polcargo” w zakresie badań sprzętu eksportowego PHZ „Unitra”. Prowadził wykłady w Technikum Łączności Nr 1 w latach 1947-1966, a następnie w Technikum Radiowym im M. Kasprzaka w latach 1966-1967 i w IV Studium Nauczycielskim w Warszawie w latach 1967-1969 w zakresie przedmiotów: radiotechnika, urządzenia odbiorcze i miernictwo radio – elektryczne. W roku 1957 otrzymał dyplom za wybitne osiągnięcia dydaktyczno – wychowawcze, wydany przez Wydział Szkolenia Zawodowego Ministerstwa Łączności. Władał biegle językami: angielskim, niemieckim, francuskim i rosyjskim. Brał udział w licznych konferencjach naukowo – technicznych oraz krajowych i zagranicznych sympozjach naukowych. Był współautorem książek: Praca zbiorowa – „Podręcznik tele – elektryka”. Część D, PWT 1957r., Praca zbiorowa: „Vademecum Polskiego Przemysłu Elektronicznego”. WKiŁ, 1964r. Tłumaczył wydawnictwa z dziedziny elektroniki: JEC 65 z roku 1965 pn: ”Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektronicznych urządzeń domowego lub powszechnego użytku wraz z urządzeniami współpracującymi o zasilaniu sieciowym”. Wydawnictwo książkowe ITR, 1966r. Opiniował książki i podręczniki: M. Maruszewska – „Urządzenia radiokomunikacyjne odbiorcze”, WKiŁ, 1959r. – I. Antoniewicz – „Podstawy radiotechniki”, WKiŁ, 1961r. – H. Borowski – „Odbiorniki ultrakrótkofalowe”, WKiŁ, 1964r. – M. Szczepański – „Urządzenia odbiorcze”, WKiŁ, 1968r. Wyd. „Telefunken” – Podręcznik cz. II i III WKiŁ, 1966r. i 1967r. (Tłumacz – Z. Hryniewiecki). Uzyskał zastrzeżenia patentowe na – Filtr częstotliwości pośredniej AM/FM do odbiorników radiofonicznych z przemianą częstotliwości (współautorstwo). Urząd Patentowy PRL, Patent Nr 44396, zgłoszony dnia 11-VI-1960r. Prowadził działalność popularyzatorską: – Odczyt SEP, 1958r. pn: „Zasada nadawania i odbioru programu radiowego” – Referat popularno – naukowy dla szerokiego rozpowszechnienia, nagrany na taśmie magnetofonowej (Muzeum Techniki). – Odczyt SEP, 1958r. pn: „Tendencje rozwojowe konstrukcji odbiorników radiofonicznych”. – Odczyt SEP, 1960r. pn: „ Założenia perspektywicznej standaryzacji i unifikacji konstrukcji odbiorników radiofonicznych”. Umieścił kilkadziesiąt publikacji zawodowych w „Przeglądzie Telekomunikacyjnym”, „Kinotechniku”, „Tele – Radio”, „Postępach Telekomunikacji”, „Tele – Radio – Normalizacji”, „Pracach PIT”, „Pracach ITR”. Był delegowany za granicę jako ekspert m.in. do Jugosławi w 1957r, NRD w 1962 i 1964r, CSRS w 1963, ZSRR w 1973 dwukrotnie i w 1974r. W ramach prac społecznych był członkiem ZBOWiD i współorganizatorem Koła Kombatanckiego w dzielnicy Żoliborz. Był także głównym założycielem klubu motorowego L.P.Ż na terenie P.I.T. Pod jego przewodnictwem klub ten należał do najbardziej rozwiniętych Oddziałów Przyzakładowych na terenie Warszawy. W ramach działalności Klubu Rajmund Łaszczyński brał czynny udział w szkoleniu motorowym oraz w licznych rajdach motocyklowych organizowanych przez Zarząd Główny L.P.Ż, zdobywając odznaczenia i dyplomy. Rajmund Łaszczyński zmarł 26-X-1994r. w Warszawie. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Wawrzyszewskim w Warszawie. Z małżeństwa z Marią z Zaleskich h. Dołęga miał dwóch synów: Jerzego (ur.1947r) i Marka (ur.1949r) oraz córkę Grażynę (ur.1950r).

jerzyki-male.png

Rajmund Kazimierz Łaszczyński w sierpniu 1939r. powołany został do służby w Junackim Hufcu Pracy pod Sieradzem, gdzie pracował do pierwszych dni wojny przy budowie betonowych stanowisk CKM nad Wartą. Wraz z wycofującymi się wojskami dotarł 14 września do Warszawy, gdzie do dnia kapitulacji brał czynny udział w obronie Stolicy. Rajmund Łaszczyński wstąpił do konspiracji w dniu 02-VII-1940r. (przyjmując pseudonim „Łukasz”) do 3. Dywizji Piechoty – III Batalionu Łączności (ZWZ/AK) pod dowództwem kpt. Kazimierza Dytkowskiego ps. „Dionizy” – „Leliwa” w Okręgu Warszawa (grupa konspiracyjna „Kadra Warszawa C-2”). Odbył przeszkolenie w Dywizyjnej Szkole Podchorążych Piechoty WKSB (Wojskowy Korpus Służby Bezpieczeństwa) w Warszawie – dzielnica Powązki, którą ukończył w stopniu plutonowego podchorążego. Do wybuchu Powstania Warszawskiego brał czynny udział w wielu akcjach dywersyjno – sabotażowych. Między innymi z jego inicjatywy i pod jego kierownictwem zniszczony został 14-XII-1940r. samochód dostawczy z transportu wojennego, a chwilowo stacjonujący przed gmachem YMCA na ul. M. Konopnickiej 6, a także spalił pociąg towarowy na wiadukcie powązkowskim. Grupa sabotażowa kierowana przez Rajmunda Łaszczyńskiego zajmowała się wytwarzaniem ładunków wybuchowych z czasowym opóźnieniem, aparatów podsłuchowych, zamachami bombowymi, działalnością dywersyjną na terenie Warsztatów Naprawczych Junkersa „Jumo – MS” (Junkers Motorenbau) przy lotnisku Okęcie (w 1941r.), gdzie wspólnie z kolegami „remontował” silniki Stukasów i Messerschmittów stosując przy naprawie uszkodzone podzespoły. Jego zastępcą był sierż. podchorąży Mirosław Kulejawski „Arłaczewski”. Po pięciomiesięcznej działalności sabotażowej grupa Łaszczyńskiego wycofała się z pracy na Okęciu bez strat. W 1942r. Rajmund Łaszczyński wykonał sprzęt i prowadził nasłuch radiowy wraz z łącznikiem Józefem Rossą ps. „Ryszard” w niemieckim przedsiębiorstwie naprawy radioodbiorników Bauleitung I na Okęciu. Informacje z nasłuchu stacji BBC – Londyn przekazywane były do samodzielnego Batalionu Łączności Korpusu Bezpieczeństwa Armii Krajowej. W czasie Powstania Warszawskiego od 01-VIII-1944r. walczył początkowo w zgrupowaniu „Żyrafa” (II Obwód „Żywiciel” – Żoliborz, Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej), a od 16.08.1944 – Grupa „Kampinos” – pułk „Palmiry-Młociny” – I batalion „Nalibocki” – 1. kompania por. „Dana” (Franciszek Baumgart), a po jego śmierci pod Dworcem Gdańskim, po przejściu do Puszczy Kampinoskiej w kompanii Powstańczych Oddziałów Specjalnych (POS Jerzyki) por. „Jerzego” (ppłk rez. Jerzego Strzałkowskiego), podległych „Grupie Kampinos” AK dowodzonej przez kpt. „Szymona” (ppłk rez. Józefa Krzyczkowskiego). Brał udział w walkach: Pod Sierakowem, Truskawką, Pociechą, w dwóch nocnych atakach na Dworzec Gdański (20/21 i 21/22.08.1944), w akcjach na magazyny Waffen-SS ulokowanych na terenie Instytutu Chemii Przemysłowej na Żoliborzu, stanowiska artylerii plot. na Burakowie i innych. W bitwie na linii Sieraków – Pociecha wykonując zadania bojowe jako celowniczy CKM w sekcji plut. podch. „Barona” (Juliana Wojtasa) został ciężko ranny od wybuchu pocisku artyleryjskiego i ewakuowany przez służbę sanitarną. Podczas kolejnego ataku wojsk hitlerowskich SS i „własowców” (Ukraińców i Kałmuków) z brygady RONA punkt sanitarny został opanowany przez przeważające siły wroga, a obecni w nim powstańcy wzięci do niewoli. Po tygodniowym pobycie w punkcie sanitarnym Czerwonego Krzyża w obozie przejściowym w Pruszkowie (Durchgangslager „Dulag 121”) został deportowany do obozu karnego w Dessau-Roßlau na terenie Niemiec, gdzie przebywał w bardzo ciężkich warunkach do czasu wyzwolenia przez Armię Amerykańską w dniu 26-IV-1945r. Działalność konspiracyjna Rajmunda Łaszczyńskiego podczas okupacji oraz Powstania Warszawskiego opisana jest w książce Stefana Lewandowskiego i Piotra Matusaka pt. „Pocztowcy i łącznościowcy w walce z okupantem hitlerowskim 1939-1945” (Instytut Historii WSRP w Siedlcach, 1966r.), w „Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powstania Warszawskiego” autorzy: Piotr Rozwadowski, Jan Kreusch, Andrzej Krzysztof Kunert, Izabela Wojciechowska, Zygmunt Walkowski – 2005r. oraz w książce pt. „Pracownicy Poczty i Telekomunikacji w latach wojny i okupacji 1939-1945” autorzy: Władysław Madoń, Stefan Lewandowski, Kalina Gawlas, Paweł Szapiro, Maria Dąbrowska – wydanej przez Centralny Ośrodek Badawczo – Rozwojowy Poczty, Warszawa 1979r.

Rajmund Kazimierz Łaszczyński osiągnął stopień porucznika i został odznaczony:

Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari
Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami
Krzyżem Partyzanckim
Krzyżem Armii Krajowej
Warszawskim Krzyżem Powstańczym
Medalem za Warszawę
Medalem Zwycięstwa i Wolności
Medalem za Udział w Wojnie Obronnej 1939
Odznaką Grunwaldzką
Medalem Wojska po raz 1,2,3 i 4
Krzyżem Kawalerskim OOP – za działalność zawodowo-społeczną
Złotą odznaką „Zasłużony Pracownik Łączności”
Brązową odznaką „Zasłużony Działacz Ligi Obrony Kraju”